Na ovaj dan 1942. godine otpočelo je najmasovnije ubijanje ljudi u sklopu pokolja Srba u Starom Brodu i Miloševićima.
Pripadnici ustaške Crne legije, pod komandom Jure Francetića, u kojoj je bio veliki broj lokalnih muslimana, zajedno sa snagama muslimanske milicije zverski su ubili oko 6.000 srpskih civila.
Želeći da učvrste vlast na istočnoj granici NDH hrvatske i muslimanske ustaše pokrenule su ofanzivu prema Drini, potiskujući desetine hiljada srpskih izbeglica.
U Višegradu su prelaz u Srbiju blokirali Italijani pa je deo naroda krenuo prema Starom Brodu i Miloševićima, po teškom terenu i izložen napadima hrvatskih ustaša i muslimanske milicije.
U takvim okolnostima su Srbe, okupljene i okružene na obali reke, napadali, ubijali, mučili, silovali žene i bacali u vodu. Ubijanja su trajala čak do početka maja 1942. godine.
„Na dan sećanja na ovaj strašan pokolj Srba otpočet na ovaj dan 1942. godine od strane hrvatsko-muslimanskih NDH snaga, Muzej podseća na to da je, uz podršku Fondacije Muzeja žrtava genocida, tokom 2022. godine Zbirku dokumentarnih fotografija obogatio sa blizu 500 autentičnih fotografija tragičnih dešavanja u Istočnoj Bosni koji su se odigrali u ove dane pre 81 godinu.
…
„Kad su nas opkolili, poznadosmo mnoge muslimane komšije među njima. Jedan ustaša uze moju sestru od tri godine, baci je uvis. U ruci mu puška sa bajonetom, dočeka je i pravo baci u Drinu. Nasta pravo klanje naroda”.
(Miloš Bašović, rođen 1930, iz Brankovića, Borike kod Rogatice)
…
„Pravi haos, ljudi moji, stoji vriska žena i djece. Opkolili su nas, dobro se sjećam sve naoružani muslimani sa fesovima na glavama. Mi se izvlači odatle, i opet bježi. Bježi. Usput mi pogibe stric Joja, i neke komšije… Kad dođosmo do Drine samo jedan pontonski čamac, i to šupalj, a okolo ima nekoliko ‘iljada duša. Vidimo preko Drine prema nama dvije grupe, posebno Nijemci, a posebno Nedićevci. Kad se smrači, čujemo ustaše kako zovu: „Jovaneee…”. Moj otac nas ubaci na nekakav čamac i pređosmo Drinu. Tu ugledamo Nedićevce i Nijemce kako razgovaraju, a onda sa jednim čamcem krenu patrola preko Drine, među narod, a druga uz Drinu i viču: Curik ustaš, curik ustaš…“. Narod pršte kojekuda, neko pređe Drinu, neko bježi uz one strane. Da nije bilo Nedićevaca i Nijemaca sve bi ono ustaše pobile, ne bi mogla Drina sve primiti, sigurno bi je začepili”.
(Milovan Bakmaz, rođen 1931, iz Sokolovića kod Sokoca)
…
„Ujutro dojaha jedan četnički kurir na konju i onako juri kroz narod pa viče: ,Bježte ljudi, evo ustaša, poklaće i vas kao juče one u Višegradu…’ Narod se razleti, pokušava da skupi stoku pa da krene ka Starom Brodu, a već nas stiže ustaška konjica. Što osta naroda gore u strani i ostade, a što uhvatiše ono dolje prema Drini počeše ubijati. Prigone nas, prigone Drini. Siluju žene, kolju, odsjecaju ruke, noge, vade oči, bacaju malu djecu uvis i dočekuju na bajonete”.
(Risto Borovčanin, rođen 1932. u mestu Žulj kod Sokoca)
Izvor: Muzej žrtava genocida
