U sali Granciol u Preganciolu nadomak grada Treviza, u severnoj Italiji održana je izložba posvećena velikoj Nadeždi Petrović. Izložbu pod nazivom „Nadežda Petrović, veliki srpski umetnik i rodoljub” organizovali su humanitarno udruženje Graditi budućnost iz Treviza u saradnji sa Umetničkom galerijom Nadežda Petrović iz Čačka, fondacijom LOVE Berevolution iz Treviza, a pod pokroviteljstvom Saveza Srba u Italiji i Opštine Preganciol. „Galerija Nadežda Petrović iz Čačka je ustupila sadržaj za štampanje dokumentarnih panoa koji govore o životu i stvaralaštvu Nadežde Petrović i štampanje reprodukcija njenih slika. Naši sugrađani koji žive u Italiji, kao i Italijani, imali su priliku da se upoznaju sa našom velikom heroinom Nadeždom preko slika koje čine postavku njene Spomen sobe u Čačku”, istakla je Jelena Glišić.
Foto: Udruženje Graditi budućnost
Izložbu je otvorila profesorka Vera Novaković, predsednica udruženja Graditi budućnost iz Treviza, koja je u svom obraćanju istakla da je Nadežda Petrović bila prva žena čije se lice pojavljuje na novčanici moderne Srbije. „Čitav svoj kratki život posvetila je ne samo slikarstvu, već i emancipaciji žena, socijalnim pravima i stvaranju modernog srpskog društva. Svojim rodoljubljem 1903. godine osnovala je Kolo srpskih sestara. Sve ovo naglašava njenu veličinu i iz tih razloga je 2023. godine UNESKO u Parizu izabrao kao ličnost za pamćenje”, dodala je profesorka Novaković.
Na svečanom otvaranju su prisustvovali i govorili i sveštenik dr Dušan Đukanović, paroh Srpske Pravoslavne Crkve iz Udina, Porćije i Treviza; Elena Stoko, gradonačelnica grada Preganciol; Marina Lozar, konzul Generalnog konzulata Republike Srbije u Trstu; Branimir Marković, potpukovnik Ministarstva odbrane Republike Srbije pri Ambasadi RS u Rimu; advokat Leandro Kiareli, počasni konzul Republike Srbije za regiju Toskana, i Lidija Radovanović, predsednica Saveza Srba u Italiji. Prisutni su bili i reditelj Božidar Đurović, glumica Biljana Đurović i predsednik udruženja LOVE Fabio Franćeskini. Istoričar umetnosti prof. Đovani Roman održao je prelepo predavanje na italijanskom jeziku o izložbi i životu Nadežde Petrović.
Drugog dana izložbe o Nadeždi Petrović, izvedena je i monodrama „Život Nadežde Petrović spakovan u drveni kofer” u izvođenju poznate glumice Biljane Đurović, reditelja Božidara Đurovića. Radnja predstave smeštena je u poslednji dan slikarkinog života u prostoru Valjevske bolnice, 3. aprila 1915.godine. I pored toga što je potpuno iscrpljena od tifusa, ova izuzetna žena dovodi u pitanje (ne) moć umetnosti u ratu, razmišljajući o čudu života i smrti, uporno i bezuspešno pokušavajući da ustane i vrati se ranjenicima. Ona oživljava slike Stare Srbije i Makedonije iz 1913, slike borbe protiv aneksije Bosne i Hercegovine 1908, slike valjevske bolnice iz 1915. godine. I njen poslednji dan života je lament za sve srpske sinove koji su živote položili u odbrani otadžbine.
Biljana Đorović je za ovu monodramu sama adaptirala tekst na osnovu autentičnih pisama velike slikarke, izbora poezije Rastka Petrovića i Ljubomira Simovića, i odlomka iz knjige „Nije i barut” trebinjske prozaistkinje i poetese Olgice Cice. Osvojila je i brojna domaća i međunarodna priznanja: Nagradu Glumac Evrope, Zlatnog viteza u Moskvi, Nagradu za najbolju glumicu na međunarodnom festivalu malih formi i monodrame u Sarajevu.
Na ulazu u salu svoje radove je predstavio i vizuelni umetnik Branko Jovanović iz Kragujevca, koji živi i radi u Trevizu. Branko je razvio novu tehniku slikanja na platnu u tri dimenzije i ovaj stil se naziva TREDISMO. Učestovao je na raznim takmičenjima u fotografiji, slikarstvu i dizajnu. Osvojio je nagrade za slikarstvo, fotografiju, stilsko stvaranje, izradu frizura, odeće i obuće.
Foto: Udruženje Graditi budućnost
U okviru izložbe takođe su bili postavljeni i radovi pod nazivom „Mali srpski umetnici širom Italije”. To su bili crteži učenika Srpske dopunske škole u Italiji koji pohađaju nastavu na daljinu kod učiteljice Magdalene Donevski, koji su u okviru časova o Nadeždi Petrović, radili repliku slike „Kosovski božuri” različitim tehnikama.
Udruženje Graditi budućnost iz Treviza, na čelu sa predsednicom Verom Novaković se zahvaljuje svima koji su pomogli uspešnoj realizaciji projekta, članovima i volonterima udruženja Jasminu Šćopuloviću, Dariju Staniću, Darku Batiću, Eđidiju Di Rienco i Jeleni Glišić. Veliki doprinos u realizaciji su dali i Lidija Radovanović predsednica Saveza Srba u Italiji, Fabio Franćeskini predsednik fondacije LOVE iz Treviza i umetnik Branko Jovanović.
Događaj su propratili i zabeležili mladi novinari ekipe Dečijeg dnevnika iz Udruženja Kruna iz Skia koji krajem meseca kreću sa prikazivanjem druge sezona prvog Dnevnika u Italiji.
Za portal Rasejanje.info Jelena Glišić, Italija
