U Danskom imigracionom muzeju u Farumu gradu 20 kilometara severozapadno od Kopenhagena svečano je otvorena postavka sa temom „Radnici na privremenom radu – svedočanstva iz 70-ih”.
Brojnoj publici se prvo obratila Katrina Hermansen, Direktorka muzeja, Katrina Hermansen se kao prva obratila brojnoj publici, potom je gradonačelnik Fureso opštine Ole Bondo Krstensen, poželeo dobrodošlicu svima. On je ukazao na veliki doprinos kojim su inostrani radnici zadužili dansko društvo, kao i na značaj ovog muzeja koji je prvi i jedini ove vrste u Danskoj a koji se bavi istorijom i kulturom migranata u prethodnih 500 godina u ovoj skandinavskoj zemlji.
Po govoru gradonačelnika obratio se Hasan Jilmaz, opštinski odbornik. Kratak vremeplov o gasterbajterima publici su predočili Dušan Jovanović, Mahmut Erdem i Fakra Šahen. Oni su govorili o svojim ili sudbinama svojih roditelja.
Foto: T. Barbulović
Dušan Jovanović, koji je rodom iz Samarinovca, kod Negotina kratko je predstavio svoj životni vek na „privremenom radu”, i to u periodu od 1970. godine pa do današnjih dana. Njega je direktorka muzeja predstavila kao „osobu koja ne zna da prećuti tj. zaćuti”. On je posetiocima ispričao o zašto se za njega tako kaže. Niame, na jednom radnom sastanku Integracionog odbora sa jednim ministrom Dušan nije umeo da prećuti ministru i rekao mu je sve što je u tom trenutku imao na srcu. Pošto su važan sastanak propratili i novinari, sutradan je u nekoliko naslova važnih dnevnih novina osvanuo naslov o Dušanu, osobi „koja ne zna da prećuti”. Interesantno je da je jedan od rukovodilaca ovog interesantnog projekta Dragan Jovanović, istoričar i Dušanov unuk.
U ovoj postavci su brojni eksponati iz tih 70-ih godina prošlog veka, uglavnom lične stvari radnika i porodica gasterbajtera iz Jugoslavije, Turske i Pakistana. Na primer i Dušanove lične stvari: koferi sa kojima su on i njegova, sada pokojna supruga Darinka, stigli u grad Nestved, lična dokumenta, stare fotografije, narodne rukotvorine i nošnja, radna i boravišna dozvola, isečci iz danskih novina. Neizostavno, i po Dušanovim rečima jedna od najvažnijih stvari toga vremena – kasetofon.
Dušan je ispričao da je u Dansku iz rodnom Samarinovca kod Negotina stigao iz Austrije. Sa suprugom Darinkom, u Dansku je stigao sa nepune 22 godine, davne 1970. a njihovog tada malog sina Dragana čuvali su baba i deda u Srbiji. Kasnije je i on došao kod roditelja. Kao i mnogi iz Negotiske Krajine, Dušan je prvo otišao u Austriju. Jednom prilikom je negde video lepa polja, krave na pašnjacima i vetrenjače. Ta slika ga je zadivila i podsetila na rodni kraj, kako su imali san o boljem životu, krenuli su put Danske. Doselili se i zauvek ostali u gradu Nestvedu. Zaposlio se u čuvenoj staklari Holmegord. Ubrzo je postao i ostao 22 godine ugledni aktivista sindikata staklare. Dušan je punih 17 godina bio odbornik u Opštini Nestved. Jedan je od osnivača i dugogodišnji predsednik Integracionog odbora pomenute opštine. Takođe, više decenija veliki aktivista srpske zajednice u Danskoj.
Za portal Rasejanje.info iz Danske Tihomir Barbulović
