U Ljubljani otvorena izložba „Dva lica pirotskog ćilima“

U Parohijskom domu u Ljubljani otvorena je izložba pirotskih ćilima Etnografskog muzeja u Beogradu. Izložba pod nazivom „Dva lica pirotskog ćilima“ organizovale su ambasada Republike Srbije  i Srpska pravoslavna crkva. Šesnaest pirotskih ćilima doputovalo je iz Etnografskog muzeja u Beogradu, od ukupno 169, koliko broji cela kolekcija. Ovi vredni primerci izdvajaju se kao najsavremenija tekovina srpskog ćilimarstva. „U narednim danima planirana je poseta učenika srpske dopunske škole ovoj izložbi koja će na taj način učenicima omogućiti jedinstveni susret sa srpskom tradicijom“, istakli su nastavnici Srpske dopunske škole u Sloveniji, koji su prisustvovali otvaranju ove kulturne manifestacije.
Ujedno ova izložba je nesvakidašnje putovanje kroz vreme. Najstariji ćilim iz ove kolekcije je iz 1792. godine, znan je pod imenom „Ćilim na sofre“ i savremenik je mnogih važnih događanja koji su se te godine desili, kao na primer da su Srbi u Trstu dobili školu. Da je Zakonom o novcu osnovana Kovnica novca SAD i uspostavljen američki dolar ili da je francuska Nacionalna skupština objavila rat Habsburgovcima čime započinje prvi od francuskih revolucionarnih ratova, na koje se nastavljaju Napoleonski (ratovi). Da je u Parizu pogubljen drumski razbojnik Nikolas Žak Peletije, kao prva osoba u istoriji na kojoj je primenjena giljotina. Ubrzo nakon toga, sledeće godine, na isti način biće pogubljen i Luj XVI. Ruže d Lil je ispevao „Ratnu pesmu za Rajnsku armiju“ – buduću himnu „Marseljeza“. U Beču izlaze novine Slaveno-serbskija vjedomosti, čiji je pokretač bio Stefan Novaković, pod uticajem Dositeja Obradovića. Francuski Nacionalni konvent proklamovao ukidanje monarhije. Uspostavljena je Prva Francuska Republika. Postavljen kamen temeljac Bele kuće i održani drugi po redu izbori za predsednika SAD na kojima je kao jedini kandidat bio izabran dotadašnji predsednik Džordž Vašington.

Kako su istakli organizatori deset ćilima tkani su tokom 19. veka, a tri nam dolaze iz tkačnica „za ženskinje“ koje su u 20. veku unapredile čuvenu geometrijsku šaru i uveli nove bodove za koje se inspiracija nalazi u ženskim časopisima i goblenima – mladić sa sokolom, papagaj i slično… Pirotski ćilimi predstavljaju jedinstveni susret sa Srbijom – ne samo sa tradicijom njenih rukotvorina i manufakturnog tekstila, već i sa samim duhom stanovnika južne Srbije i njihovim predstavama o lepom i skladnom koje su u više navrata, tokom svetskih izložbi, osvojili Evropu i pokazali se univerzalnim pogledom na lepotu upotrebnih predmeta.

Vredi pogledati ovu izložbu koja sadrži puno zanimljivih istorijskih događala koje su „prohujale“ i okarakterisale znamenite osobe toga doga, kojih više nema. A pirotski ćilimi su i dalje u životu i ponosno odolevaju vremenu.