Savez Srba Slovenije obaveštava javnost da je veoma neprijatno iznenadila odluka Udruženja pesnika, pisaca i publicista Slovenije (PEN) da upute crnogorskom PEN centru otvoreno pismo podrške povodom aktuelnih društveno-političkih dešavanja u Crnoj Gori. U pismu se, između ostalog, pruža podrška „crnogorskim umetnicima u njihovoj borbi protiv politike predrasuda sadašnje vlade Crne Gore, koja ruku pod ruku sa Srpskom pravoslavnom crkvom i prosrpskom hegemonijom napada ustavne osnove nezavisne i demokratske Crne Gore“. U pismu slovenačkog PEN-a se ističe da se nasilje nad crnogorskom umetnošću i književnošću, kao i lažna istorijska tumačenja događaju pod okriljem srpske kulture koja negira samo postojanje crnogorskog jezika. Saopštenja Saveza Srba Slovenije, prenosimo u celosti:
U Savezu Srba Slovenije smatramo neprihvatljivim da se na ovakav način manipuliše nepobitnim istorijskim činjenicama, napada Srpska pravoslavna crkva i dovodi u pitanje njena nezaobilazna uloga u izgradnji istorijskog i kulturnog identiteta Crne Gore. Posebno nas rastužuje činjenica što iza ovakvog pisma, koje obiluje elementima istorijskog revizionizma i govora mržnje prema Srbima, stoji jedna ugledna i uvažavanja vredna ustanova kao što je PEN Slovenije.
Koristimo priliku da ukažemo na nekoliko ključnih momenata koji po nama zaslužuju da budu pomenuti u ovom kontekstu. Želimo da naglasimo da u današnjoj Crnoj Gori zaista postoji zabrinjavajući stepen političke, verske i nacionalne diskriminacije, ali je ona uperena jedino i isključivo protiv – srpskog naroda. Srbima u Crnoj Gori sistematski se osporavaju sva ljudska i manjinska prava, iako čine više od 30% stanovništva ove balkanske države. U društveno-političkom životu Crne Gore prisutan je radikalan antisrpski narativ koji ima za cilj da u potpunosti spreči učešće Srba u političkom i administrativnom aparatu Crne Gore i da trajno izbriše sve srpske kulturne, jezičke i istorijske tragove na kojima počiva identitet moderne crnogorske države.
Najozbiljniji udar u tom pravcu trpi upravo Srpska pravoslavna crkva, koja sa svojim viševekovnim kulturnim i duhovnim nasleđem predstavlja stub crnogorskog identiteta. Upravo je SPC svojom ulogom prosvetitelja crnogorskog društva i branitelja njegovih kulturnih i istorijskih obeležja sačuvala izvornu crnogorsku državnotvornu misao i Crnu Goru svrstala u red velikih evropskih nacija. Zato i ne čudi što se srpska Crkva i njena misija sabornosti i zajedništva svih naroda i etničkih zajednica koji žive u Crnoj Gori nalaze na meti onih koji bi da pokidaju spone Crne Gore sa njenom prošlošću i da njenim građanima oduzmu pravo na demokratsku državu koja obećava bolju budućnost. U pitanju su one sile koje već proteklih trideset godina crnogorskim građanima pokušavaju da nametnu ideologiju montenegrinstva u kojoj za Srbe, njihov jezik, pismo, istoriju i kulturu nema mesta. Na liniji tih destruktivnih političkih sila deluju svi koji se danas služe grubim izvrtanjem istorijskih činjenica i pokušavaju da ubede svetsku javnost da se Crna Gora nalazi pod nekakvim terorom velikosrpske hegemonije. Jedini koji se nalaze pod diktaturom nepravde i zatiranja su srpski narod i SPC u Crnoj Gori.
Imajući u vidu sve gore navedeno u Savezu Srba Slovenije smatramo da ovakvi i slični incidenti ne doprinose očuvanju i unapređivanju inače veoma dobrih i prijateljskih odnosa između srpskog i slovenačkog naroda. Zbog toga izražavamo nadu da će Udruženje, pisaca, pesnika i publicista Slovenije povući svoju podršku onima koji zagovaraju politiku diskriminacije i bezakonja u Crnoj Gori i stati na stranu istine. Upravo je privrženost istini najuzvišeniji zadatak svakog umetnika.
