Foto: arhiva Saveza Srba u Francuskoj
Juče je u Parizu na groblju Monmartr sahranjen Marko Stupar, velikan srpskog i francuskog slikarstva. Preminuo je prethodne nedelje u 85. godini uz prisustvo ćerke Nataše i supruge Adne. Za života stekao je status počasnog građanina Monmartra, koji su takođe (pre njega) poneli i Pikaso i Modiljani i Dali…
Rođen je 11. novembra 1936. godine u selu Vođenica kod Bosanskog Petrovca. Veliki deo njegove porodice nastradao je u ozloglašenom logoru Jasenovac. U rodnom mestu završio je osnovnu školu a potom i gimnaziju u Banja Luci. Detinjstvo su mu obeležili su ratovi i teški uslovi života. Počeo je rano da slika, skicirajući pejzaže raznih predela bivše Jugoslavije. Tri godine je živeo u srpskoj prestonici (od 1961. -1964.) gde je preko dana radio a uveče pohađao večernju nastavu u Beogradskoj školi likovnih umetnosti. Paralelno sa učenjem i poslom bavio se i proučavanjem impresionista (Monea, Renoara, Pisaroa…).
Foto: arhiva galerije Rusar
Sa 28 godina, tačnije stigao 13. septembra 1964. godine stigao je u Pariz. Grad ga je potpuno fascinirao. Autoru ovoga teksta je pričao kako se osećao uzvišeno, dok je šetao velikim bulevarima, vrtovima, četvrtima, trgovima… Prvi put je izlagao 1966. na Azunoj obali a godinu kasnije imao je i prvu samostalnu izložbu. Potom su se ređale izložbe što pojedinačne što grupne u Buenos Airesu, Limi, Bogoti, Marakaibima, Panami, Meksiku, Montrealu, Njujorku, Hjustonu, Diseldorfu, Liježu, Parizu (u više navrata), Grenoblu, Lionu, Sarajevu, Bihaću, Banja Luci, Zagrebu, Ženevi, Strazburu, Osaki, Tokiu, Nagoji, Kjotou, Totoriu…
Markove slike nalaze se u kolekcijama Ministarstva kulture Francuske, kao i u ličnim kolekcijama Garija Kupera, Glorije Svenson…Dobitnik je mnogih nagrada među kojima Grand Prix d’lssy–les-Moulineaux u Liežu, dok je na Salonu francuskih umetnika dobio Zlatnu medalju. Od samog početka dolaska za Pariz počeo je saradnju sa galerijom Rusar, sa kojom je postigao velike uspehe. Jedno vreme je živeo u Dižonu. Rado je odlazio za Beograd, Srbiju, rodni Grmeč. Dosta je putovao. Studijska putovanja po Italiji (Toskana, Rim, Firenca, Venecija…) Grčkoj, Americi, Meksiku, Japanu su samo obogaćivala slikarevu ioanu veliku bogatu maštu. „Uvek sam želeo da ljudi na mojim slikama šapuću, da se njihov žarom čuje s platna”, govorio je Marko, ističući da ne slika samo ono što vidi, već i što oseća. Pretežno je slikao Pariz i njegovu atmosferu sa ulica, bulevara, avenija, trgova, šetališta, parkova, kafea… ima slika i iz Beograda, dorćolske četvrti, svoga Grmeča, čitavog sveta.
Foto: arhiva galerije Rusar
