Foto: arhiva FB Srpska istorija
Nisu Srbi počev od decembra 1915. i januara 1916. išli samo na Krf. Preko 60.000 srpskih vojnika se oporavljalo i lečilo u francuskoj pomorskoj bazi u Bizerti na severu Tunisa, koji je tada bio deo Francuske. Tokom celog rata transporti su prevozili vojnike iz Bizerte na Solunski front, dok su ranjeni i oni najbolesniji stizali u Bizertu na lečenje kod najboljih francuskih ratnih lekara.
U periodu decembar 1915 – avgust 1919 ukupno 41.153 srpska vojnika su lečili baš ti „zli“ Francuzi u bolnicama u mestima: Bizerta, grad Tunis, Sus, Sidi Abdala, Alžiir, Oran, Bon.
Na lečenju u francuskim bolnicama u Bizerti, Susu i gradu Tunisu umrla su i 833 srpska vojnika koji se nisu oporavili od tifusa, malarije, promrzlina, ranjavanja i gladi. U francuskoj bolnici u mestu Sidi Abdala umrlo je još 1.722 srpska vojnika.
I danas postoje srpska vojnička groblja u Bizerti i Sidi Abdali, a u današnjem Tunisu, Alžiru i Maroku koji su tada pripadali Francuskoj ukupno ima 24 srpska vojnička groblja, gde je sahranjeno ukupno 3.005 vojnika.
U Bizerti je organizovana i obuka srpskih dobrovoljaca koji su pristizali iz Amerike, organizovale su se škole za mlade vojnike, reedukacija invalida i razni kulturni sadržaji od pozorišta do sportskih manifestacija. Mora se istaći da su francuski vojnici, građani i administracija tih godina bili su veoma predusretljivi prema srpskim vojnicima. U tome se naročito isticao čuveni francuski viceadmiral i guverner Bizerte Emil Geprat. Njegova briga za Srbe bila je svakodnevna, počev od svečanog dočeka brodova sa vojnicima do njihovog ispraćaja nazad na položaje Solunskog fronta. Prilikom prvog dolaska admirala Geprata u Beograd 1930. godine preživeli Srbi iz Bizerte su ga na rukama nosili od železničke stanice do Slavije, a ulica kojom su ga nosili danas nosi njegovo ime.
Poslednji kontigent Srba napustio je Bizertu 18. avgusta 1919. godine.
Razumljivo je to što se neki bune protiv ponašanja zvaničnog francuskog establišmenta u ratovima 90-tih i kasnije, ali istorija odnosa između Srbije i Francuske pamti i mnogo bolje dane i mnogo lepše trenutke, zapisano je na Fejsbuk stranica Srpske istorije, čiji smo tekst preneli.
